Na kanwie postępowania jednego z klientów kancelarii chciałbym przybliżyć problematykę opłat produktowych oraz obowiązkowych dokumentów związanych z importem preparatów smarowych.

Importerzy olejów oraz preparatów smarowych zobowiązani są do wpisu do rejestru BDO (Bazy Danych o Odpadach). Niespełnienie tego obowiązku może narazić przedsiębiorcę na karę sięgającą nawet 1 mln zł.

Urzędy marszałkowskie odpowiedzialne za nadzór rejestrem BDO, kontrolują czy firmy zobowiązane są zarejestrowane we właściwym rejestrze BDO. Firmy zajmujące się importem smarów oraz olejów, które nie dokonały rejestracji w rejestrze BDO, zagrożone są odpowiedzialnością finansową. I z takim problemem zwrócił się o pomoc klient działający w sektorze olejów smarowych. Urząd marszałkowski zwrócił się do niego w ramach postępowania sprawdzającego działalność za 2018 r. o uiszczenie opłaty produktowej w kwocie przekraczającej 1 mln zł oraz sankcji za brak wpisu do rejestru BDO. Poniżej wyjaśniamy, gdzie leży problem.

Urzędy marszałkowskie we współpracy i za pośrednictwem Urzędu Regulacji Energetyki dokonują obecnie kontroli przedsiębiorców działających w sektorze olejów oraz preparatów smarownych, pod kątem prawidłowość zgłoszeń do rejestru BDO oraz złożenia sprawozdań OŚ-OP1.

W naszej ocenie głównym problemem dla przedsiębiorców jest obowiązek uiszczenia należnej opłaty produktowej za poprzednie lata (nawet od 2014 r.) oraz uzupełnienie sprawozdań OŚ-OP1. Organ kontrolujący ma prawo zobowiązać firmę do uiszczenia opłaty produktowej w terminie 14 dni od dnia otrzymania wezwania.

Przypominam, że opłata produktowa od importu olejów smarowych wynosi 2,10 zł za 1 kg. Biorąc pod uwagę, że przedsiębiorcy działający w tym sektorze operują na dużych wolumenach, obowiązek uiszczenia zaległej opłaty może sięgać wielu milionów złotych.

Kolejno prowadzenie działalności bez wpisu do rejestru BDO obarczone jest sankcją administracyjną, która może sięgać nawet kwoty 1 miliona złotych.

W ramach postępowania sprawdzającego urzędy marszałkowskie nakładają również karę za brak sprawozdań OŚ-OP1 w wysokości 5 tys. zł.

Kontrole urzędu marszałkowskiego od początku 2020 r.

Działania kontrolne urzędu marszałkowskiego dotyczące braku sprawozdań OŚ-OP1 oraz opłat produktowych od importu olejów smarowych rozpoczęły się z początkiem 2020 r. W naszej ocenie prowadzone kontrole zaskoczyły wielu przedsiębiorców, gdyż urząd marszałkowski oraz Urząd Regulacji Energetyki nie informowały wcześniej o drakońskich karach oraz surowych obowiązkach, które mogą być ich efektami.

Obowiązek wpłacania opłaty produktowej przez przedsiębiorcę wprowadzającego na rynek polski m.in. oleje smarowe i niezapewniającego przy tym odpowiedniego poziomu ich recyclingu wynika z ustawy z 11 maja 2001 r. o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej.

Obowiązek wpisu przedsiębiorcy do rejestru BDO obejmuje tych przedsiębiorców, o których mowa w art. 50 ustawy o odpadach z 14 grudnia 2012 r. (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 797).

Kontrole prowadzone przez urzędy marszałkowskie mogą dotyczyć również importerów preparatów smarowych, którzy zobowiązani są do wpisu do rejestru podmiotów przywożących. Obowiązek wpisu musiał być spełniony do marca 2020 r. (Rozporządzenie Ministra Aktywów Państwowych z dnia 27 listopada 2019 r. w sprawie szczegółowego wykazu paliw ciekłych, których wytwarzanie, magazynowanie lub przeładunek, przesyłanie lub dystrybucja, obrót, w tym obrót z zagranicą, wymaga koncesji oraz których przywóz wymaga wpisu do rejestru podmiotów przywożących).

Gdzie szukać pomocy w przypadku otrzymania pisma z urzędu marszałkowskiego?

Zalecam skontaktowanie się z kancelarią znającą problematykę, a w szczególności kontrolę przez adwokata wezwania, jakie zostało skierowane przez organ.

Ustawa z 11 maja 2001 r. o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 1932 ze zm.) zawiera wyłączenia, które mogą spowodować zmniejszenie lub nawet uniknięcie obowiązku uiszczenia opłaty produktowej przez przedsiębiorcę – wskazane jest więc, aby wyłączenia te skutecznie sprawdzić i zweryfikować.